Vorige week kreeg ik een spoedklus van Menno uit het centrum van Alkmaar. Zijn hybride warmtepomp was midden in de nacht uitgevallen, en met de herfstkou die eraan kwam, wilde hij niet wachten tot maandag. Binnen 30 minuten stond ik bij zijn monumentale pand aan de Langestraat. Het probleem? Een verkeerd ingeregeld systeem dat de warmtepomp liet haperen. Na een uur waterzijdig inregelen draaide alles weer perfect.
Deze situatie illustreert perfect waar we als loodgieter verduurzamen woning Alkmaar mee te maken krijgen. Verduurzaming is niet alleen het installeren van nieuwe systemen, het draait om de juiste kennis, preventief onderhoud en snelle service wanneer het misgaat.
Waarom verduurzaming meer is dan alleen een warmtepomp plaatsen
Als loodgieter met 25 jaar ervaring in Alkmaar zie ik dagelijks hoe verduurzaming evolueert. Waar we vroeger vooral cv-ketels onderhielden, zijn we nu specialisten in warmtepompen, zonneboilers en complexe regelsystemen geworden. En dat vraagt om veel meer dan alleen technische kennis.
Neem nou de historische panden in het centrum van Alkmaar. Die 399 rijksmonumenten hebben vaak nog loden leidingen en gietijzeren hoofdleidingen uit de tijd van voor 1960. Bij Menno’s pand bijvoorbeeld moesten we rekening houden met de smalle leidingen van DN50 die voor drukproblemen kunnen zorgen. Een moderne warmtepomp vraagt om specifieke doorstroming, en dat betekent soms creatieve oplossingen.
De uitdagingen per wijk
In Schermer werk ik veel in vrijstaande woningen uit de jaren ’70 tot 2010. Daar zie je een andere problematiek: de lagere waterdruk door de landelijke ligging vraagt om extra pompstations voor drukhandhaving. Vorige maand nog bij een woning in Stompetoren waar de warmtepomp niet goed functioneerde door te lage waterdruk.
Maar in Oudorp, met die mix van oude en nieuwe bebouwing, kom je weer andere uitdagingen tegen. Daar zie je vaak dat de oorspronkelijke gietijzeren leidingen in de oude kern gecombineerd zijn met moderne PE-leidingen in de uitbreidingen. Dat vraagt om maatwerk bij het aansluiten van duurzame systemen.
Warmtepompen: meer dan alleen installeren
Veel mensen denken dat een warmtepomp installeren gewoon een kwestie is van de oude ketel eruit en het nieuwe ding erin. Maar volgens mij is waterzijdig inregelen minstens zo belangrijk als de installatie zelf. En dat wordt vaak vergeten.
Hybride warmtepompen in historische panden
Voor monumentale panden in het centrum adviseer ik vaak hybride warmtepompen. Die kosten tussen €4.500 en €7.000 inclusief installatie, maar met ISDE-subsidie houd je netto €2.500 tot €4.500 over. Het mooie van hybride systemen is dat ze samenwerken met de bestaande cv-ketel, wat ideaal is voor die oude panden waar je niet zomaar alles kunt vervangen.
Trouwens, bij monumenten moet je ook rekening houden met de Monumentenwet. Niet alle aanpassingen zijn zomaar toegestaan, dus ik overleg altijd eerst met de gemeente voordat we beginnen.
All-electric warmtepompen zijn een andere optie, vooral voor nieuwere woningen. Die kosten €8.000 tot €12.000, waarvan je na subsidie €4.500 tot €8.500 overhoudt. Maar dan moet wel je isolatie op orde zijn, anders wordt het een dure grap.
Het belang van waterzijdig inregelen
Vorige maand had ik een klus in Schermer waar de bewoners klaagden dat hun warmtepomp veel stroom verbruikte maar het huis niet warm werd. Het probleem? Het systeem was nooit goed ingeregeld. Het warme water stroomde via de kortste route terug naar de warmtepomp, waardoor de helft van het huis koud bleef.
Waterzijdig inregelen kost gemiddeld €325, maar kan tot 20% energiebesparing opleveren. Ik gebruik speciale flowmeters om de doorstroming per radiator of vloerverwarmingsgroep precies af te stellen. Het is precies werk, maar het verschil is enorm.
Zonneboilers: onderschatte duurzame oplossing
Een zonneboiler blijft volgens mij een van de meest onderschatte duurzame oplossingen. Een huishouden van drie personen bespaart hiermee jaarlijks ongeveer 150 m³ gas. En in combinatie met een warmtepomp werkt het perfect, de zonneboiler levert voorverwarmd water, waardoor de warmtepomp efficiënter draait.
Maar ook hier geldt: de juiste dimensionering is cruciaal. Te groot en je hebt ’s zomers teveel warmte, te klein en de besparing valt tegen. Ik bereken altijd eerst het warmwaterverbruik voordat we een systeem kiezen.
Combinaties die echt werken
De mooiste installaties zijn combinaties van verschillende systemen. Zonneboiler met vloerverwarming bijvoorbeeld, ideaal door die lage aanvoertemperatuur van 30-40°C. Of een warmtepomp met zonneboiler, waarbij beide systemen elkaar versterken.
Vloerverwarming en lage temperatuurverwarming
Vloerverwarming is echt de ideale partner voor warmtepompen. Radiatoren hebben water van 60-80°C nodig, maar vloerverwarming doet het prima met 30-40°C. Dat maakt het perfect voor warmtepompen en zonneboilers.
Maar ook hier is inregelen cruciaal. Bij vloerverwarming regel ik elke groep individueel af op basis van ruimtegrootte, leidinglengte en zelfs het type vloerbedekking. Tegels geleiden namelijk veel beter warmte dan houten vloeren.
Seizoensgebonden onderhoud: herfst is de tijd
Nu we in september zitten, is dit het perfecte moment om je verwarmingssysteem winterklaar te maken. Ik controleer altijd:
- Waterdruk in het systeem (moet tussen 1,5 en 2 bar zijn)
- Werking van de naverwarming bij warmtepompen
- Ontluchting van radiatoren en vloerverwarming
- Vorstbeveiliging bij buitenunits
Vorige week nog bij een klant in Oudorp waar de waterdruk te laag stond. Gelukkig was het snel opgelost, maar als je dat niet tijdig ontdekt, kan je warmtepomp schade oplopen.
Legionellapreventie wordt belangrijker
Met warmtepompen en zonneboilers die op lagere temperaturen werken (45-55°C), wordt legionellapreventie steeds belangrijker. Dat temperatuurbereik is namelijk precies waar legionella zich kan ontwikkelen.
Ik los dit op met wekelijkse thermische desinfectie, het hele systeem wordt automatisch opgewarmd tot 60-70°C gedurende minimaal 20 minuten. Moderne warmtepompboilers hebben daar een automatisch programma voor.
Subsidies maken verduurzaming betaalbaar
De ISDE-subsidie maakt verduurzaming echt betaalbaar. Voor hybride warmtepompen krijg je €2.400 tot €3.000, voor all-electric systemen €3.500 tot €5.500. Belangrijke voorwaarde: installatie door een gecertificeerd bedrijf binnen 24 maanden na aanschaf.
Nieuw dit jaar is dat de SEEH-subsidie voor isolatie is verhoogd. Triple glas krijgt nu €111 per m² in plaats van €65,50. En als je isolatie combineert met een warmtepomp, verdubbelt het isolatiesubsidie.
Praktijkvoorbeeld uit Schermer
Vorige maand installeerde ik bij een vrijstaande woning uit 1995 in Stompetoren een lucht/water warmtepomp met zonneboiler. De uitdaging was de hoge aanvoertemperatuur door matige isolatie.
Mijn oplossing: eerst waterzijdig inregelen, daarna extra radiatoren in de slaapkamers voor de piekvraag. De zonneboiler dekt 60% van het warmwaterverbruik. Totale investering €18.000, waarvan €7.000 subsidie. Jaarlijkse besparing €2.200, terugverdientijd ongeveer 5 jaar.
Nieuwe certificeringen en regelgeving
Vanaf 2025 gelden nieuwe certificeringseisen voor loodgieters. Ik moet beschikken over F-gassen certificering inclusief Module D voor warmtepompen, STEK-certificering met tweejaarlijkse controle, en persoonlijk certificaat BRL 200.
Deze certificeringen zorgen ervoor dat je als klant zekerheid hebt dat je installateur weet waar hij mee bezig is. Bij warmtepompen moet de Seasonal Performance Factor (SPF) minimaal 4,5 zijn voor nieuwbouwwoningen.
Slimme regeltechniek wordt standaard
Moderne verwarmingssystemen vragen om slimme aansturing. Een goede thermostaat kan het verschil maken tussen comfortabel wonen en hoge energiekosten. Voor warmtepompen adviseer ik altijd modulerende thermostaten die de aanvoertemperatuur aanpassen aan de werkelijke warmtevraag.
Slimme thermostaten bieden belangrijke voordelen:
- Weersafhankelijke regeling op basis van buitentemperatuur
- Zoneregeling voor verschillende temperaturen per ruimte
- App-bediening met energiebesparing door aanwezigheidsdetectie
- Modulerende werking zonder aan/uit schakeling
Veelgestelde vragen over verduurzaming
Kan een warmtepomp in een oud pand in het centrum van Alkmaar?
Wat kost een warmtepomp inclusief installatie in Alkmaar?
Hoe voorkom ik legionella bij lagere watertemperaturen?
Wanneer is het beste moment voor verduurzaming in Alkmaar?
Toekomst van verduurzaming
De installatiebranche staat voor grote veranderingen. Nieuwbouw krijgt vanaf 2025 geen gasaansluiting meer, waterstof-ready installaties komen eraan, en kunstmatige intelligentie houdt zijn intrede in verwarmingssystemen.
Als loodgieter werk ik steeds vaker samen met elektriciens, isolatiebedrijven en bouwkundigen. Deze integrale aanpak levert betere resultaten voor de klant en zorgt ervoor dat alle onderdelen van de verduurzaming goed op elkaar aansluiten.
De sleutel tot succesvolle verduurzaming ligt in maatwerk, gefaseerde aanpak en goede voorlichting. Elke woning is anders, maar met de juiste combinatie van warmtepomp, isolatie en slimme regeling is verduurzaming voor bijna elke woning in Alkmaar haalbaar.
Ben je van plan om te verduurzamen? Bel dan voor een vrijblijvend advies. Met 25 jaar ervaring in Alkmaar weet ik precies welke oplossingen het beste passen bij jouw woning en situatie.
